Ο φόβος της απώλειας του συντρόφου
Ο φόβος της απώλειας του συντρόφου είναι από τους μεγαλύτερους φόβους του ανθρώπου. Είναι μια έννοια που έχει πολλές οπτικές και για τον καθένα μπορεί να έχει και διαφορετική σημασία. Για πολλούς ανθρώπους, ο φόβος της απώλειας μπορεί να λειτουργήσει και ως κριτήριο σωστής επιλογής συντρόφου. Η παρεξήγηση έγκειται στο γεγονός, ότι αγάπη θεωρείται «να μη μπορώ χωρίς εσένα και να φοβάμαι μη σε χάσω από τη ζωή μου».
Ο φόβος της απώλειας του συντρόφου είναι από τους μεγαλύτερους φόβους του ανθρώπου. Είναι μια έννοια που έχει πολλές οπτικές και για τον καθένα μπορεί να έχει και διαφορετική σημασία.
Για πολλούς ανθρώπους, ο φόβος της απώλειας μπορεί να λειτουργήσει και ως κριτήριο σωστής επιλογής συντρόφου. Η παρεξήγηση έγκειται στο γεγονός, ότι αγάπη θεωρείται «να μη μπορώ χωρίς εσένα και να φοβάμαι μη σε χάσω από τη ζωή μου». Αυτό κατ’ επέκταση οδηγεί στην ανάγκη για πλήρη ταύτιση, την άνευ όρων αγάπη, την ολοκληρωτική αφοσίωση, την αυτονόητη θυσία, την ικανότητα παροχής βοήθειας και εξυπηρέτησης χωρίς προϋποθέσεις. Αυτό όχι μόνο δεν είναι αγάπη, αλλά είναι και κάτι εντελώς διαφορετικό από το φόβο απώλειας του άλλου: είναι ο φόβος της αυτονομίας και της δικής μου και του άλλου.
Η βάση αυτής της κατάστασης σε ασυνείδητο επίπεδο είναι η ανασφάλεια και η εξάρτηση. «Κάνω τα πάντα για σένα προκειμένου να σου είμαι απαραίτητος, γιατί δεν είμαι εγώ σε θέση να είμαι μόνος μου». Τα συναισθήματα σε μια τέτοιου είδους σχέση είναι οργή και θυμός που δεν εκφράζονται στο σωστό χρόνο και για τον πραγματικό λόγο, αλλά τα φαινομενικά ασήμαντα γεγονότα μπορεί να γίνουν αφορμή για έντονους καβγάδες, εκρήξεις και συγκρούσεις. Αυτό που ακολουθεί είναι κατάθλιψη και ενοχή για την «ανάρμοστη συμπεριφορά» και έκκληση για συγχώρεση «γιατί δεν μπορώ χωρίς εσένα». Το χρονικό διάστημα που έπεται κρύβει συγκαταβατικότητα, ετοιμότητα για βοήθεια, κατανόηση και συμπόνια, ταπεινοφροσύνη, προσαρμογή και υποταγή. Ώσπου να εμφανιστεί η επόμενη ασήμαντη αφορμή.
Σε μια τέτοια σχέση δεν μπορεί κανείς από τους δύο συντρόφους να αναπτύξει την προσωπικότητα και την ατομικότητά του. Η εξέλιξη και το προχώρημα είναι ενάντια στη σχέση και το «μαζί». Οι άνθρωποι υποφέρουν πραγματικά σε μια τέτοια σχέση. Οι προσωπικές επιθυμίες καταστρέφονται, το νόημα της ζωής περιορίζεται από την εξάρτηση του ενός από τον άλλον, υιοθετείται μια παθητική στάση και τα πράγματα «συμβαίνουν από μόνα τους».
«Ο φόβος απώλειας του άλλου» φέρνει την εξάρτηση σε μια σχέση. Κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε εμπλοκές, παιχνίδια εξουσίας, παγίδες του ενός προς τον άλλον, υποτίμηση. Υπό την έννοια λοιπόν της εξάρτησης και της ανασφάλειας, το αίσθημα του «φόβου της απώλειας του άλλου» ως κριτήριο επιλογής συντρόφου μπορεί να λειτουργήσει μόνο παγιδευτικά και περιοριστικά. Ακόμη όμως και σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, πώς μπορεί μια σχέση να βασίζεται στο φόβο; Δεν είναι πολύ λίγο να ζητάμε και να στηρίζουμε τη σχέση μας σε ένα φόβο; Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι πολλά περισσότερα. Ο φόβος της απώλειας είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την επιθυμία και τη λαχτάρα να έχω κάποιον στη ζωή μου. Είμαι μαζί σου, όχι επειδή δεν μπορώ μόνος μου, ακριβώς το αντίθετο. «Μπορώ και μόνος μου, αλλά επιλέγω να είμαι μαζί σου». Η επιθυμία να έχω τον άλλο στη ζωή μου είναι μια συνειδητή επιλογή που συνοδεύεται από την προσωπική μου ευθύνη να παλέψω για αυτή τη σχέση. Όχι για να μην την χάσω, αλλά γιατί μέσα από αυτή τη σχέση εμπλουτίζομαι, γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Για να κρατηθεί μια σχέση χρειάζεται δουλειά και από τους δύο συντρόφους. Ο φόβος απώλειας του άλλου βάζει τον άνθρωπο να κάνει υποχωρήσεις προκειμένου να τον έχει. Η επιθυμία του άλλου σημαίνει αγώνας, συνεχής εξέλιξη και ελευθερία επιλογής στη δέσμευση.